बगरे मार्न तम्सिने बाख्राहरू
८६१ दिन अगाडि
|
२४ कात्तिक २०७९
आफन्तीका अगाडि उभिइरहेका युवकहरूमध्ये एकजनाले अल्मलिँदैै सोेधे,“आफन्तीज्यू, हामी अहिले चुनावमा उठिरहेका थरी थरीका पार्टीका नेताहरू र तिनीहरूले बारबार भनेका कुरासित नमिलेका तिनीहरूका कामहरूबारे कुरा गरिरहेका छौँ ।
हामीले गरेका कुरा आजको यथार्थ हो । त्यसो भनेका हाम्रा यी नेताहरू पटक्कै विश्वास गर्न लायकका छैनन् । उनीहरूले बोेल्न त जे पनि बोल्छन्, तर आपूmले बोलेअनुसार गर्नेहरू हुँदै हैनन्, अझ बोलेकोभन्दा ठीक उल्टो चल्छन् । तिनीहरूलाई कजाउने कसले ?
लाज शर्म पचेका र जे खाए पनि पचाउन सक्ने भएका, सरकारमा छँदा ढुकुटी सोहोर्न गर्नु नगर्नु गर्न पछि नपर्ने, अनि चुनावको मुखमा मत पाउन तिनीहरूले जनतालाई झुक्याउन जे पनि भन्न सक्ने, सबैभन्दा स्वच्छ कोही छन् भने आपैm हूँ भनी प्रस्तुत गर्न पछि नपर्ने, लाज पचुवाहरू, विश्वका धनी मुलुकहरूलाई खुसी पार्न लम्पसार पर्ने भनूँ कि खुसी पार्न जानेका, विश्वकै नेताहरूको अर्कै अवतारका रूपमा स्वयं अवतरित अवतारहरू नै हुन् कि भनी जनतालाई झुक्याउन खोजी हिँड्ने चटकेहरू, हामीले चिनेका खप्पिस बगरेहरू हुन् ।
अहिले दशकौँसम्मका तिनीहरूका कामकुराले गर्दा चेतिएका जनता तिनीहरूलाई फालिहाल्ने कुरा गरिरहेका छन् । आजको स्थिति भनेको यही हो । हैन त, आफन्तीज्यू ? एउटा कुरो, केही मानिसहरू के भनिरहेका छन् भने यसपालिको चुनाउमा हामीले तिनीहरूलाई घोक्रेठ्याँक लगाउँला रे, तिनीहरूलाई हामी घोक्र्याइ हाल्छौँ रे, तिनीहरू त्यहाँबाट घोक्रिनेछन् रे तर तिनीहरूको ठाउँमा कसलाई पठाउने, कसलाई रोजी पठाउने ? हामी ती नयाँ अनुहारहरूलाई मात्र देखिरहेका छौँ, त्यो पनि भर्खरै, तिनीहरूलाई के कस्ता भनी चिनेका छैनौँ, हामीले तिनीहरूलाई कसरी पत्याइ हाल्ने ? पत्याउने आधार के ? केही थाहा छैन । अँध्यारोमा तारो हाल्ने, यो त तातो टाप्केबाट बच्न आगोमै फाल हाल्ने जस्तै हुँदैन र ? यस्तै भनिरहेछन् केही मानिसहरू, के गर्ने ? भन्नोस् त, आफन्तीज्यू ?”
युवकको कुरा ध्यान दिई सुनिरहेका आफन्तीले आफ्ना अगाडि उभिइरहेका सबैका अनुहार एकसरो हेरे र लामो सास ताने । त्यसपछि आफन्तीले मधुरो स्वरमा भने, “उहाँ जनतामध्येकै हुन् । उहाँको कुरा हामीले सुन्नै पर्छ किनभने उहाँको मनमा जनताले दुःख नपाऊन् भन्ने चिन्ता छ । यो कुरा हामीले देख्नै पर्छ, उहाँको कुरा धेरै अर्थमा सही पनि हो । किनभने पुराना ती नेताहरू राम्रा होइनन् भन्ने हामीलाई जति थाहा छ नयाँ अनुहारहरू के हुन्, कस्ता हुन् पछि के हुने हुन् केही थाहा छैन । यो त यथार्थ हो नि ।
तर एउटा कुरा के हो भने अहिले हामीले पुराना तीनै उही नेताहरूलाई आफ्ना मत दियौँ भने उनीहरूले के के गर्छन्, त्यो त हामीलाई प्रष्ट छ । चुनावमा हाम्रा मत पाएपछि तिनीहरूले जनतालाई तृण बराबर सम्झन्छन्, कुल्चिन्छन्, हामीले केही भन्न पाउने छैनौँ । यो कुरा पनि हामीले बारबार भोगी थाहा पाएका हौँ, हैन र ? त्यसैले मानिसहरू के भन्दैछन् भने यसपालि हामी ती सडेका, गन्हाएका, एक प्रतिशत पनि गुण नभएका ढोँगी मात्र हैन, खुल्लम् खुल्ला खराव गर्न सक्ने खराब काम गरेर पनि आपूm शतप्रतिशत राम्रा भनी आफ्नो वर्णन आपैmले गर्न सक्ने हामीले चिनेका त्यस्तालाई फाल्ने बेला त आजै मात्र आएको छ र हामी यस बेला चुक्यौँ भने हामीले के कुरा भोग्नुपर्ने हुन्छ त्यो पनि ताजा छ, हैन त ?
आज जनताका अगाडि हात जोडेर हिँडेका ती बगरेहरू भोलि हाम्रो मत पाएर हिँड्ने तिनीहरूका हातमा हामी आपैmले राखिदिएको हामीमाथि मार हान्ने खुुकुरी हुनेछन्, अनि एमसीसीलाई पन्छाऔँ भनी अनुरोध गरि हिँडेका जनतालाई “के बोल्छस् ?”, “मारौँ डन्डा” भन्दै हाम्रो टाउको फोरेका जस्ता कुरा दोहोरिनेछन् । पक्कै दोहोरिनेछन् । यो पनि त भइछाड्ने सत्य कुरा हो नि, हैन र ?
त्यसैले अहिले धेरै धेरै मानिसहरू ती धोखेबाज फटाहाहरूलाई घोक्रेठ्याँक लगाउन तम्सिरहेका छन् । उता ती नेता भनाउँदाहरू दुवै हात जोडी जनतालाई नमस्कार गर्दै हिँडिरहेका छन् । यो त बगरेले खसीलाई मार हान्नुभन्दा अघि पुुजा गरेको जस्तो तपाई हामीलाई लाग्दैन ? अहिलेको उनीहरूको चालढाल ठीक यस्तै हैन र ? भन्नोस् त, यस्तै हैन र ?” यति भन्दै आफन्तीले युवकहरूलाई हेरे ।
युवकहरू अवाक भएर आफन्तीलाई हेरिरहेका थिए । त्यसपछि आफन्तीले लामो सास फेर्दै भने,“म तपाईहरूलाई एउटा कथा सुनाउँछु । त्यो कथा आजको हाम्रो स्थितिसित मिल्दोजुल्दो छ । त्यसो भनेको यो आज हामीले सुन्नैपर्ने कथा हो । लौ, कथा सुन्नोस्,“कथा इसपको हो, राँगाहरूको कथा हो– “कथामा, सबका सब तरुना राँगाहरू आफ्ना आँखा रातो पार्दै आज आफ्ना सिङ तिखारिरहेका थिए । तिनीहरू जोशका साथ कतै नहेरी आफ्ना सिङ तिखारिरहेकै थिए । एउटा पाको राँगोले त्यो देखेर अचम्म मान्दै तिनीहरूसित सोधे,“नानीहरू हो, तिमीहरू के गर्दैछौ ? किन सबका सब, यसरी ? तिमेरुको सिङमा के भो ? किन सबैको सिङ यसरी चिल्लाएको ?” कसैले केही भनेनन् । आफ्ना सिङ तिखार्नमै लागिरहे ।
अग्रज राँगोले छक्क पर्दै फेरि सोधे, “नानीहरू, मलाई भन न, तिमीहरू यसरी आफ्ना सिङ किन तिखार्दै छौँ, सबका सिङमा के भयो, भयो के ? किन ? आपैm रिसाउँदै किन पागलसरि ? जवानीको जोश भन्दैमा जहाँ पायो त्यहीँ पोख्तै हिँड्ने त हैन नि ?”
एउटा राँगोले पाको राँगोतिर फर्केर भन्यो,“काका, हामीले आज हाम्रा सिङ तिखारिरहेका छौँ, यो तपाईले देख्नुभयो, त्यसैले तपाईले सोध्नुभयो । तपाईंले हाम्रा दाजुभाइमध्ये कसै न कसैलाई ती बगरेहरूले दिनका दिन मारिरहेका देख्नुभएको छैन ? कि देखेर पनि नदेख्याजस्तो गरिरहनुभएको ? भन्नोस् त । हामीलाई छानी छानी मार्ने ती बगरेलाई हामी बाँकी राख्तैनौँ, सिध्याइछाड्छौँ । त्यसैले आज हामी आफ्ना सिङ तिखार्दैछौँ, बरु तपाईं पनि आफ्ना सिङ तिखार्नुस्, र त्यस बगरेलाई सिध्याउन हामीलाई सघाउनोस् ।”
आफ्नो सिङ तिखार्दै रहेको राँगोको कुरा सुनिसकेपछि पाको राँगोले एकछिन आफ्ना आँखा चिम्म पार्दै सोचे, त्यसपछि बिस्तारै भने, “हेर्नुस् नानी, नानीबाबुले भनेको कुरा साँचो हो । त्यो बगरेले हरेक दिन हाम्रा कैयन् दाजुभाइमध्ये एक दुइ जनालाई टिप्दै लैजान्छन् । हामी देख्छौँ तर हामी केही गर्न सक्तैनौँ । अर्कोतर, हामीमाथिको उसको व्यबहार कस्तो विधि मायालु हुन्थ्यो, भोकाएका होलान् भनी चिन्ता लिएर उसले हामीलाई दाना ख्वाउँछ, तिर्खाएका होलान् भनेर पानी ख्वाउँछ, हाम्रो जिउको कति स्याहार गर्छ, त्यो पनि त हो नि, हैन र ? यसलाई पनि त बिर्सनु भएन नि । हैन र ?”
तरुनो राँगोले आफ्ना आँखा रातो पार्दै भन्यो, “हेर्नुस्, हामीलाई बगरेले गरेको माया, स्याहार, हामीलाई नै मार्न हैन र ? त्यसैले हामी त्यसलाई माया भन्दैनौँ । आखिर उसले गर्ने भनेको हामीलाई सिध्याउने नै त हो नि । त्यसैले हामी पनि हामीसित भएको सिङ तिखारिरहेका हौँ । हामी आज वा भोलि, एक न एक दिन त्यस बगरेलाई सिध्याउँछौँ, सिध्याउँछौँ, सिध्याइहाल्छौँ ।”
पाको राँगोले एकछिन सोचे अनि बिस्तारै भने, “नानी, लौ हामीले त्यस बगरेलाई हाम्रा तिखा सिङले हानेर उसको मिति पु¥याइदियौँ रे, लौ, हामीले सिध्याइहाल्यौँ रे । त्यसपछि के हुन्छ ? त्यसबेला ऊजस्तो सिपालु बगरेको ठाउँमा नयाँ बगरे आउँछ । त्यस नयाँ बगरेलाई हामी राँगालाई धेरै कष्ट नहुने गरी मार्ने विधि राम्ररी थाहा छैन । भर्खरका बगरे पाका बगरेजस्ता त हुँदैन नि । अनि के हुन्छ ? भर्खर आएको नयाँ बगरेले हाम्रा दाजुभाइलाई सास्ती दिई दिई मार्नेछन् । यो कुरा पक्का छ ।
त्यसैले एकफेरा फेरि सोचौँ । रिसाएर हामीले आफ्ना सिङ तिखार्दैमा मानिसहरूले मासु खान छाडेका छैनन् । हेर्नुस् पुराना खप्पिस बगरेले दिने कष्ट भन्दा नयाँ बगरेबाट अझ बढी दुःख पाइने हुन्छ, कसो ?”
पाको राँगोको कुरा सुनेर अवाक भएका राँगाहरूले त्यसपछि आफ्ना सिङ तिखार्ने काम छाडे र झोक्रिएर बसे ।” इसपले हालेको यो कथा मैले तपाईहरूलाई सुनाएँ । कथाका राँगाहरूले पाका राँगोको कुरा सुनिसकेपछि अर्को बाटो देखेनन् । त्यसैले, कथा त्यहीँ टुङ्गियो ।
तर यो कथा सुनिरहेका तपाईहरू राँगा हैन, मानिस हो । बाटो नभएका ठाउँमा नयाँ बाटो खोल्दै हिँड्नेहरू भनेका मानिसहरूमध्ये पनि युवाहरू नै हुन् । अप्ठ्यारा जति पन्छाई अगाडि बढ्नेहरू पनि तिनै हुन् । पहाड फोर्दै, नदीलाई थुन्दै र तेस्र्याउँदै आफ्ना कमानमा राख्न खोज्ने, जङ्गल फाँड्दै अघि बढ्नेहरू पनि उनीहरू नै हुन् । उनीहरू अघि बढ्छन् । यसरी नै मानिसहरू यहाँसम्म आइपुगेका हुन् ।
आफ्ना अगाडि तेर्सिने तगाराहरू पन्छाउँदै बढ्ने काम राँगाहरूले गर्न सक्तैनन्, तगाराहरूलाई पन्छाउँदै अघि बढ्ने काम त मान्छेले मात्र गर्छन् । अहिलेसम्म तगाराहरू पन्छाउँदै यहाँसम्म आउने काम ती बगरेहरूले गरेका हैनन्, सच्चा मानिसहरूले गरेका हुन् । अहिले ब्वाँसाहरूलाई भगाउने काम पनि आजका मानिसहरूले नै गर्नेछन्”, यति भन्दै आफन्तीले आफ्ना अगाडि उभिइरहेका युवकहरूलाई हेरे । त्यसबेला आफन्ती अगाडि उभिइरहेका युवकहरू भित्रैदेखि जुर्मुराएका थिए ।
प्रस्तुतिः शान्तदास मानन्धर