बनकरियाबस्तीमा पुस्तकालय र शैक्षिक सामग्री वितरण

बनकरियाबस्तीमा पुस्तकालय र शैक्षिक सामग्री वितरण

११ दिन अगाडि

|

२४ वैशाख २०८१

थारु लेखक संघ कैलालीके अध्यक्षमे फेनसे जीतबहादुर ‘ट्रासन’

थारु लेखक संघ कैलालीके अध्यक्षमे फेनसे जीतबहादुर ‘ट्रासन’

२६ दिन अगाडि

|

०९ वैशाख २०८१

थारु लेखक संघ नेपाल कैलालीके अध्यक्षमे फेनसे जीत बहादुर चौधरी ‘ट्रासन’ छानगैल बटाँ । संघके वैशाख ८ गते शनिच्चर धनगढीमे हुइल डुसरा जिल्ला अधिवेशन ओ चौठा साधारण सभासे उहाँक अध्यक्षतामे नौ सदस्यीय कार्यसमिति सर्वसम्मत रुपमे छानगैल । संघके उपाध्यक्ष कविता चौधरी, सचिव अनिल कुश्मी, सहसचिव दिनेश चौधरी संगम ओ कोषाध्यक्षमे दुर्जन चौधरीहे चयन कैगैल बा । ओस्टक, सदस्यमे राजु चौधरी, लक्ष्मी राना, बालमोती चौधरी ओ रामु कुश्मी बटाँ ।  अधिवक्ता जोहारीलाल चौधरीके संयोजकत्वमे वसन्ती चौधरी, बाँधुराम चौधरी ३ सदस्यीय निर्वाचक मण्डल गठन हुइल रहे । अधिवक्ता जोहारीलाल चौधरी नवनियुक्त पदाधिकारीन् शपथ खवइले रहिट ।   उहिसे पहिले उद्घाटन सत्रमे बोलुइयन थारु भाषा, साहित्य, संस्कृतिके अवस्था कमजोर हुइलमे चिन्ता जनैले रहिट । कार्यक्रमके बर्का पहुना थारु लेखक संघ नेपालके केन्द्रीय अध्यक्ष डा कृष्णराज सर्वहारी थारु लोककला, भाषा संस्कृति संरक्षण कैना सक्कु जनहनके दायित्व रहल धारणा रख्लाँ । ‘थारु भाषा संस्कृति संरक्षण सम्बद्र्धन कैना सब्से बरवार जिम्मेवारी थारु समुदायके हो’, उहाँ कहला, ‘हम्रे आपन समुदायके रीति संस्कृति सम्बन्धी लेख रचना लिखके हुइठ् कि कौनो म्युजिक भिडियो, डकुमेन्ट्री बनाके हुइठ, उ सक्कु हमार जिम्मेवारी हो ।’ रानाथारु डटकमके सञ्चालक नन्दलाल राना रानाथारु लोक कला भाषा संस्कृति दिनदिने हेरैटी गैल कहलै, ‘अब्बे लावा पुस्ता पुरान संस्कृति बिस्रैटि गैल बा । यहाँसम कि अब्बे रानाथारु समुदायके लोकप्रिय टिहुवार होरीमे नाच जैना होरी नाचके लाग डंका बजुइया ओ नचुइया मनै खोज्ले नैमिल्ठै ।’ पहुरा थारु दैनिकके सम्पादक प्रेम चौधरी थारु भाषामे लेख रचना लिखुइयनके कमी होके दैनिक पत्रिका सञ्चालनमे चुनौती ठपल बटाइल रहिट । उहाँ कहलै, ‘पहिले समय सन्दर्भ अनुसार लेखकहुक्रे पत्रिकाके लाग लेख रचना लिखके पठाइट, मने कुछ बरस यहोर लिखुइया व्यक्ति फेन निस्क्रिय हुइल लागठ ।’ थारु नागरिक समाजके संयोजक दिलबहादुर चौधरी आपन रीति रिवाज छोरटि जैना, मने आनक संस्कृति अंगल्टि गैल ओरसे थारु संस्कृति लोप हुइटी गैल बटाइल रहिट । थाकस कैलालीके पूर्व कार्यवाहक सभापति माधव चौधरी लोप हुइटी रहल भाषा संस्कृतिहे बचाइक लाग युवा पुस्ता लागे पर्ना बटाइल रहिट । थारु लेखक संघ नेपालके लग अपन दिवंगत गोसिन्याके नाउँमे थारु महिला प्रतिभा सशक्तिकरण पुरस्कार स्थापना करुइया रोदन चौधरी मेडिकलके प्रोपराइटर चन्द्रसिंह चौधरी अपन स्थापना करल पुरस्कारके रकम बह्रैटि जैना प्रतिवद्धता जनैला ।  कार्यक्रममे थारु लेखक संघके आजीवन सदस्यद्वय शेखर दहित ओ सोम डेमनडौरा थारु लेखक संघ ढेर काम करलमे फेन दस्तवेजीकरणके अभाव रहल बटैलाँ । यकर बहुवर्षिय योजनाके अभाव रहल उहाँलोगनके कहाइ रहे ।  अनिल कुश्मी सञ्चालन करल कार्यक्रममे लक्ष्मी राना स्वागत कर्ले रहि । 

दाङको धारापानीमा बढ्यो पर्यटकको चहलपहल

दाङको धारापानीमा बढ्यो पर्यटकको चहलपहल

३० दिन अगाडि

|

०५ वैशाख २०८१

घोराही उपमहानगरपालिका ५, धर्ना, दाङमा रहेको धारपानीमा पर्यटकीय गतिविधि बढेको छ । पछिल्लो समय आन्तरिक पर्यटकको रोजाइमा परेपछि यहाँ चहलपहल बढेको हो । धारापानी घुम्न आएका राजापुर नगरपालिका ३, मुरैयाका शिला आचार्यले साथीहरुमाझ चर्चा चलेकाले घुम्न आएको बताइन् । ‘धारापानीको चर्चा धेरै सुनेकाले घुम्न आएको हुँ, यहाँ आउन पाउँदा निकै खुसी लागेको छ’, उनले भनिन् । त्रिशूल, ॐ पोखरी मन्दिरभित्र रहेको पार्क रमाउन पाउँदा आनन्द महसुस गरेको उनले सुनाइन् । धारापानीमै तुलसीपुर उपमहानगरपालिका १९ का सविन केसी पनि भेटिए । शनिबारको दिन साथीहरुसँग वनभोजका लागि धारापानी आएको उनले सुनाए । अरुले भनेको र सुनेकोभन्दा आफूले प्रत्यक्ष देख्न पाउँदा निकै फरक हुने भन्दै उनले यो क्षेत्र पर्यटकीय गन्तव्य बन्न सक्ने बताए । पछिल्लो समय पार्कसहितको पोखरी निर्माणले यहाँको सौन्दर्य बढाएको छ । घोराही बजारदेखि ९ किलोमिटर दक्षिणमा पर्ने धारापानी मन्दिरमा निजी सवारी साधन, सार्वजनिक बस तथा अटोरिक्साबाट सजिल पुग्न सकिन्छ । सो स्थानसम्म पुग्ने सडक पक्की भएकाले स्थानीय र बाह्य पर्यटकको उपस्थितिले चहलपहल बढेको स्थानीयको भनाइ छ । धारपानीमा ५५.५ फिट उचाइको पञ्चधातुको त्रिशुल निर्माण गरिएको छ । पछिल्लो समयमा बिदाको दिन परिवारसँग र साथीभाइ मिलेर घुम्न आउनेको संख्या बढ्न थालेको मन्दिर व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष गणेशकुमार अधिकारीले बताए । दाङलगायत छिमेकी जिल्लाबाट पर्यटक आउने गरेको उनले सुनाए । यातायातको सुविधा र घोराही बजारको नजिकै भएका कारण पनि पर्यटकको रोजाइको विषय बनेको उनको बुझाइ छ । ‘दाङ आउने अधिकांश मानिस धारापानी पुगेको जस्तो लाग्छ’, उनले भने, ‘वनभोजका लागि यहाँ बाह्रै महिना भीडभाड हुने गरेको छ ।’ अग्लो त्रिशुल, १०८ शिवलिंग, १०८ बरपिपल जोडी, १०८ समीका वृक्ष, ॐ कुण्ड, पाण्डव शयन शिला, विभिन्न देवीदेवताका मन्दिर, वनजंगल त्यहाँ पुग्ने पर्यटकको रोजाइ बन्ने गरेको छ । नजिकै सरयू गंगा बबई नदी र वरपर हरियाली वातावरण भएका कारण पनि दैनिक हजारौँको संख्यामा बाह्य र आन्तरिक पर्यटकको मनै लोभ्याउँछ । मन्दिर व्यवस्थापन समितिका सचिव विष्णुराम आचार्यले धामदेखि करिब २ सय किलोमिटर दक्षिण डाँडामाथि सुनकोटमा भगवतीको मन्दिरसम्म पुग्नलाई ४ हजार ९ सय ६३ सिँढी बनाउने काम सुरु भएको जानकारी दिए । गेट निर्माण, पार्किङको व्यवस्था, सिमसार क्षेत्र, तलाउ, टापु लगायतका संरचना गुरुयोजना अनुसार बनेका छन् । गुरुयोजना दाता र राज्यको लगानीमा अगाडि बढेको आचार्यले बताए । सुनकोटमा देवीको मन्दिर तयार गरेर भइसकेको छ । धारापानी धामलाई धार्मिक ग्रामका रुपमा विकशित गर्नका लागि दुईवटा खाजा घर, १२ वटा पूजा सामग्री पसल र एउटा कोसेली घर सञ्चालनमा रहेको सचिव आचार्यले जानकारी दिए । कोसेली घर स्थापना घोराही उपमहानगरपालिकाको आर्थिक सहयोगमा धारापानीमा कोसेली घर स्थापना भएको छ । कोसेली घरमा स्थानीय उत्पादन राखिएको छ । स्थानीयस्तरमा उत्पादन भएका वस्तुलाई बिक्री गर्ने उद्देश्यले कोसेली घरको स्थापना गरेको घोराही उपमहानगरपालिकाका प्रमुख नरुलाल चौधरीले बताए । दाङमा उत्पादन हुने माटोको भाँडा, बाँसका सामग्री, दाल, मसौरा, सिन्की, सिमठारो चामल जस्ता उत्पादनले दाङको पहिचान दिने भएकाले यस्ता ‍वस्तु बिक्रीका लागि कोसेली घर निर्माण गरिएको उनले बताए । रासस 

नागरिक उन्मुक्तिको कलहले सङ्कटमा मुख्यमन्त्री शाह 

नागरिक उन्मुक्तिको कलहले सङ्कटमा मुख्यमन्त्री शाह 

४५ दिन अगाडि

|

२० चैत २०८०

धनगढी । विश्वासको मत लिनुपर्ने समय सीमा सकिनै लाग्दा पनि आफ्नो पक्षमा समर्थन जुट्न नसक्दा सुदूरपश्चिमका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाह सङ्कटमा परेका छन् । नागरिक उन्मुक्ति पार्टी ९नाउपा०प्रति आस गरेका मुख्यमन्त्री शाह उक्त आन्तरिक विवादको दलदलमा फसेपछि सङ्कटमा परेका हुन् ।  मुख्यमन्त्री शाहले चैत्र २२ गतेभित्र विश्वासको मत लिइसक्नुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशको प्रदेश सभा नियमावली, २०७४ को नियम १४३ अनुसार मुख्यमन्त्रीले ३० दिनभित्र विश्वासको मत लिन दुई दिनअगाडि नै सूचना प्रदेश सभा सचिवलाई दिनुपर्छ ।  मुख्यमन्त्री शाहले विश्वासको मत लिने हो भने आज २ बजेभित्र प्रदेश सभामा सूचना पठाइसक्नुपर्ने प्रावधान रहेकोको प्रदेश सभा सचिवालयका सूचना अधिकारी युवराज जैशीले जानकारी दिए । अर्थात मुख्यमन्त्री शाहले आज २ बजे अगावै विश्वासको मत लिने वा राजीनामा दिने निर्णय लिनुपर्नेछ । यसैबिच मुख्यमन्त्री शाह आफ्नो पक्षमा समर्थन जुटाउन गए राति काठमाडौँ प्रस्थान गरेका छन् । समय घर्किनै लाग्दा राजीनामा दिने कि, संसद् फेस गर्ने भन्ने दोधारमा रहेका मुख्यमन्त्री शाह त्यसबारे पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवाको निर्देशन र सरकार सहयात्री दल नाउपासहितसँग आवश्यक छलफलको लागि काठमाडौँ प्रस्थान गरेका हुन् । उनले काठमाडौँमै रहेका नाउपा संरक्षक रेशमलाल चौधरीलाई पनि भेट्ने बताइएको छ । मुख्यमन्त्री शाहले नाउपाको समर्थन जुट्ने बित्तिकै आफूले विश्वासको मत पाउने बताएका थिए । तर नाउपाका ७ सांसद मध्ये मन्त्री भएका ५ जनाले मात्रै समर्थन दिने अवस्था देखिएको छ । नाउपाका पूर्व राज्यमन्त्री कैलाश चौधरी र टीका थापा नयाँ सत्ता समीकरण अनुसार जाने पार्टी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठको लाइनमा छन् । यहाँ बहुमतको प्रदेश सरकार गठनका लागि २७ जना चाहिन्छ । ५३ सदस्यीय सुदूरपश्चिम प्रदेशसभामा हाल ५२ सदस्य छन् । नेपाली कांग्रेसका १८, माओवादी केन्द्रका सभामुखसहित ११, नेकपा एमालेका १०, नाउपाका ७, एकीकृत समाजवादीका ४, राप्रपा १ र १ जना स्वतन्त्र सांसद छन् । फागुन २१ पछिको केन्द्रमा नयाँ सत्ता समीकरण बनेपछि मुख्यमन्त्री शाहलाई नाउपा, एक जना राप्रपा र एक जना स्वतन्त्र सांसदको साथ चाहिन्छ । तर राप्रपा र स्वतन्त्रले नाउपाले साथ दिएको अवस्थामा साथ दिने बचन दिएपछि शाहले नाउपाको समर्थन जुटाउन महिनौँदेखि प्रयासरत छन् । तर नाउपाको विवादले विश्वासको मत जुट्ने वातावरण नबनेपछि मुख्यमन्त्री शाह सङ्कटमा परेका हुन् । 

नाउपा अध्यक्ष रञ्जिता एक्लिएकै हुन् त ?

नाउपा अध्यक्ष रञ्जिता एक्लिएकै हुन् त ?

४८ दिन अगाडि

|

१७ चैत २०८०

फागुन २१ गतेपछि बनेको माओवादी केन्द्र–एमालेसहितको नयाँ राजनीतिक समीकरण अनुसार सरकारमा जाने कि कांग्रेससहितको गठबन्धनमा जाने भन्नेमा पार्टीभित्र विवाद चुलिएपछि नागरिक उन्मुक्ति पार्टी (नाउपा) भित्रको विवाद उत्कर्षमा पुगेको छ ।  केन्द्रमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई विश्वासको मत दिइएपछि पाटी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ चौधरीले चैत्र १४ गते कैलालीको टीकापुरमा केन्द्रीय संस्थापक सदस्यहरूको बैठक राखेकी थिइन् । सो बैठकले केन्द्रकै गठबन्धन अनुसार जाने र कांग्रेस नेतृत्वको सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने निर्णय गरेको थियो ।  तर सो निर्णयको पार्टीका एकथरी पक्षले कडा रूपमा विरोध जनायो । सुदूरपश्चिम संसदीय दलका नेताले मुख्यमन्त्री कमल बहादुर शाहलाई दिएको समर्थन कायमै रहने भन्दै टीकापुर बैठकको निर्णयको प्रतिवाद नै गरे । त्यसको भोलिपल्ट बिहीबार नाउपाका २ विनाविभागीय मन्त्री रहेका लक्ष्मण किशोर चौधरीलाई सामाजिक विकास र खुशीराम चौधरीलाई उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरण मन्त्रालयको जिम्मेवारी दिइयो । सो जिम्मेवारी लिएको देखेपछि पार्टी अध्यक्ष श्रेष्ठ झन् कडा रूपमा प्रस्तुत हुँदै शुक्रबार प्रदेश सरकारबाट फिर्ता हुनु भन्दै संसदीय दलका नेता घनश्याम चौधरीलाई निर्देशन नै जारी गरिन् । फिर्ता नभए कारबाही गर्ने चेतावनी समेत उनले दिइन् । तर सो कारबाही गर्ने चेतावनी स्वरुपको पत्र सम्प्रेण गरेको केही घन्टामै पार्टी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ नै एक्लिन पुगेकी हुन् । पार्टीको वरिष्ठ उपाध्यक्ष रहेका पार्टीका संस्थापक नेता दामोदर पण्डितको साथले टीकापुर बैठकबाट माओवादी एमालेसहितको सत्ता गठबन्धनको सबै तहको सरकारलाई साथ दिनुपर्ने निर्णय गराएकी थिइन् । तर उनै पण्डितले सो निर्णयमा आफ्नो कुनै समर्थन नरहेको भन्दै विज्ञप्ति जारी गरेपछि उनी एक्लिन पुगेकी हुन् । श्रीमान् र श्रीमती रहेका रेशम चौधरी र रञ्जितालाई मिलाउनको लागि पार्टी नेता पण्डितले टीकापुर बैठकबाट आफूले रञ्जितालाई साथ दिएको र निर्णयमा सहयोग गरेको बताएका छन् । तर आफूले उनीहरूलाई मिलाउन नसकेको भन्दै सो निर्णयबाट पछि हटेको पण्डितले बताए । पण्डितले  भने,‘श्रीमान् र श्रीमतीलाई मिलाउनको लागि टीकापुर बैठक र सो बैठकबाट नयाँ गठबन्धनलाई समर्थन गर्नुपर्ने तथा प्रदेश सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिनुपर्ने निर्णयमा पुगेका थियौ । तर मैलै उनीहरूलाई मिलाउन सकिन । रेशम विना नाउपाको परिकल्पन गर्न नसकिने भएकोले म सो निर्णयबाट पछि हटेको हुँ ।’ टीकापुर बैठकमा १२ जना संस्थापक सदस्यहरूको सहभागिता रहेको थियो । बैठकमा सहभागी पार्टी संस्थापक तथा सामाजिक विकास मन्त्री लक्ष्मणकिशोर चौधरी, अर्का संस्थापक लक्ष्यबहादुर चौधरीले यसअघि नै टीकापुर बैठकको निर्णयमा आफूहरूको सहमति नरहेको घोषणा गरिसकेका छन् । पण्डितले पनि सो निर्णयमा समर्थन नरहेको घोषणा गरेपछि पार्टी अध्यक्ष श्रेष्ठ पार्टीभित्र अल्पमतमा परेकी हुन् । नाउपाका २१ जना केन्द्रीय संस्थापक सदस्य रहेका छन् । रेशम यतिबेला जापान भ्रमणमा छन् । उनी शनिबार स्वदेश फिर्ता हुने बताइएको छ । आफू स्वदेश फिर्ता नहुँदै स्वच्छेचारी रूपमा निर्णय लिएको भन्दै आफ्नै पत्नीसमेत रहेकी श्रेष्ठलाई कारबाही गर्ने रेशमको तयारी रहेको रेशम निकट स्रोतले बतायो । यसैबीच रेशमका स्वीकीय सचिव आलोक चौधरीले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा पछिल्लो पटक प्रतिक्रिया दिएका छन्, बाँदरको हातमा नरिवल र रन्जिताको हातमा नाउपा उस्तै उस्तै हो ।   

२५ लाख राशिको खोजमूलक पत्रकारिता पुरस्कारका लागि आवेदन आह्वान

२५ लाख राशिको खोजमूलक पत्रकारिता पुरस्कारका लागि आवेदन आह्वान

४९ दिन अगाडि

|

१६ चैत २०८०

बारबरा फाउन्डेसनले खोजमूलक पत्रकारिता पुरस्कार २०८१ का लागि आवेदन आह्वान गरेको छ । हरेक २ वर्षको अन्तरमा प्रदान गरिने यस पुरस्कारको कुल धनराशि २५ लाख रुपैयाँको रहेको छ । २०७९ वैशाखदेखि २०८० चैतसम्म २४ महिनाभित्रमा प्रकाशन र प्रसारण भइसकेका अनुसन्धानमूलक समाचार र सामग्रीले यस प्रतिष्पर्धामा भाग लिन पाउने फाउन्डेसनले जनाएको छ ।   उक्त पुरस्कार पहिलो हुनेलाई १५ लाख , दोस्रो हुनेलाई ७ लाख र तेस्रो हुनेलाई ३ लाख प्रदान गरिनेछ । पुरस्कारको घोषणा आउदो वैशाख २१ मा गरिनेछ । प्रतिष्पर्धामा आउने सामग्री पत्रपत्रिका, टेलिभिजन, रेडियो, पोडकास्ट वा डिजिटल पोर्टलमा प्रकाशित र प्रसारित हुनुपर्ने फाउन्डेसनले जनाएको छ ।